Budapeszt odzyskuje swoje skarby! Trwa odbudowa Pałacu Arcyksięcia i Gmachu Dowództwa
 | |
|
Najnowsze rekonstrukcje w Budapeszcie
Od kilku lat Budapeszt konsekwentnie odzyskuje swoje utracone skarby. Na Wzgórzu Zamkowym trwają obecnie dwie kolejne i naprawdę spektakularne rekonstrukcje budynków, które wojna zniszczyła niemal doszczętnie: Pałacu Arcyksięcia Józefa oraz stojącego w pobliżu Gmachu Naczelnego Dowództwa Wojskowego. Oprócz odtworzenia dawnego wyglądu, obie budowle mają zyskać nowe funkcje, które przyciągną turystów. Realizowane są one w ramach wielkiego rządowego programu Nemzeti Hauszmann, który przywraca Wzgórzu Zamkowemu świetność sprzed wieków.
Gmach Dowództwa Wojskowego
Pierwszym z imponujących przedsięwzięć jest odbudowa historycznego Gmachu Naczelnego Dowództwa Wojskowego przy placu Dísz. Budynek został zaprojektowany przez słynnego architekta Móra Kallinę i wzniesiony w latach 1895–1897. Podczas II wojny światowej gmach został poważnie uszkodzony, w tym zniszczono jego charakterystyczną kopułę. Po 1945 roku władze uznały go za zbędny, a w latach 50. i 60. stopniowo rozebrano aż do poziomu pierwszego piętra. Przez dziesięciolecia ruiny stały jako świadek zniszczeń i przemian w Budapeszcie, przypominając o utraconej świetności dawnej architektury.
Jaka będzie nowa funkcja Gmachu Dowództwa Wojskowego?
Obecna rekonstrukcja przywraca gmachowi dawną monumentalność i odtwarza wszystkie detale fasady. Co ciekawe, fragmenty zachowane po wojnie zostaną włączone w nową strukturę, nadając budynkowi wyjątkowy charakter. W odtworzonym gmachu swoją siedzibę znajdzie Instytut i Muzeum Historii Wojska – instytucja o randze porównywalnej do Muzeum Wojska Polskiego. Budynek wzbogaci Wzgórze Zamkowe, a zwiedzającym przybliży fascynującą historię węgierskich sił zbrojnych.
 |
| Odbudowa historycznego Gmachu Naczelnego Dowództwa |
Pałac Arcyksięcia Józefa – powrót utraconej perły
Historia Pałacu Arcyksięcia Józefa zaczyna się w XVIII wieku. W 1789 roku powstał pierwszy klasycystyczny budynek, ale dopiero w 1892 roku arcyksiążę Józef Karol Ludwik nadał mu nowy blask, zlecając przebudowę w stylu historyzującym. Bryła z charakterystycznymi wieżami narożnymi wyróżniała się na tle sąsiednich budowli, a z jej tarasów roztaczał się piękny widok na dzielnicę Krisztinaváros i Pałac Sándora. Wnętrza pałacu były równie imponujące, zdobiły je bogato zdobione sufity, marmurowe posadzki i meble z ciemnego drewna. II wojna światowa odcisnęła na nim jednak tragiczne piętno, bo podczas oblężenia Budapesztu w 1944 roku budynek wielokrotnie trafiono. Po wojnie władze komunistyczne uznały jego odbudowę za zbędną i w 1968 roku rozebrano pałac prawie do fundamentów. Terenu jednak nie zabudowano czymś innym, więc obecnie można było bez problemy rozpocząć rekonstrukcję.
Odbudowa po pół wieku
W pierwszej dekadzie XXI wieku przeprowadzono szczegółowe badania archeologiczne terenu, a relikty wyeksponowano dla turystów. Na właściwą rekonstrukcję trzeba było jednak poczekać kilkanaście lat. Dopiero dwa lata temu rozpoczęto prace przy odbudowie, prowadzone ściśle według historycznych planów Flórisa Korba i Kálmána Giergla, dzięki czemu budynek będzie wyglądał tak, jak po XIX-wiecznej przebudowie. W nowej wersji pałacu znajdą się przestrzenie biurowe oraz sale wydarzeń, dostępne także dla zwiedzających. Ożyje również należący do kompleksu ogród oraz dawne neorenesansowe stajnie, które w przyszłości staną się kolejną atrakcją turystyczną.
 |
| Rekonstruowany Pałac Księcia Józefa |
Co z wnętrzami? Tylko jedno z pomieszań zostanie odtworzone
Chociaż obie rekonstrukcje przywracają zewnętrzny wygląd budynków w sposób wierny historycznym oryginałom, zupełnie inaczej sprawa wygląda w przypadku wnętrz, które nie zostaną odtworzone. Wyjątkiem będzie hol Pałacu Arcyksięcia Józefa, który jako jedyne pomieszczenie zostanie odtworzony w pełni – wraz z bogatą dekoracją i imponującymi schodami.
Jeżeli ktoś zastanawia się, dlaczego wnętrza w większości nie będą odwzorowane, wynika to głównie z kosztów. Rekonstrukcja brył budynków o dużej skali jest już bardzo droga, a pełne odtworzenie wnętrz wymagałoby dodatkowych nakładów finansowych. Warto jednak pamiętać, że zachowały się archiwalne fotografie i opisy, więc teoretycznie odtworzenie jest możliwe. Dodatkowo, obiekty będą pełniły inne funkcje niż pierwotnie, co oznacza zmianę układu pomieszczeń. Cieszy jednak fakt, że hol zostanie przywrócony do dawnej świetności i będzie udostępniony zwiedzającym, co pozwoli turystom doświadczyć historycznego charakteru pałacu.
 |
| Rekonstruowany Pałac Księcia Józefa |
 |
| Rekonstruowany Pałac Księcia Józefa |
 |
| Rekonstruowany Pałac Księcia Józefa |
Budapeszt pełen rekonstrukcji
Ostatnie lata pokazują, że Budapeszt konsekwentnie stawia na odtwarzanie utraconego dziedzictwa i przywracanie historycznego charakteru miasta. Proces, który dziś obserwujemy na Wzgórzu Zamkowym, jest częścią szerszej tendencji, realizowanej głównie w ramach programu Nemzeti Hauszmann. Nie są to zresztą pierwsze przykłady kompleksowych rekonstrukcji, już w 2021 roku zakończyła się odbudowa dawnej Ujeżdżalni oraz Budynku Straży na tym terenie. W tym roku finiszują także prace nad rekonstrukcją dawnego Gmachu Czerwonego Krzyża. Wszystkie z resztą pokazywaliśmy na profilu Architektoniczna Rewolta Polska.
Autor: Piotr Gadomski
Wszystkie zdjęcia dzięki uprzejmości Nemzeti Hauszmann Program
Polecamy tez inne artykuły na naszym blogu:
.jpg)
Komentarze
Prześlij komentarz